ALACALI KOLYOZ ÇİÇEĞİ
Kolyoz ya da kolyos çiçeği ballıbabagiller ( lamiaceae ) familyasından, çok yıllık, yaz kış yapraklı ve otsu bir bitkidir. Halk arasında ki adı "yaprak güzeli" dir. Koleus, Solenostemon, Yaprağıgüzel de denir. Kolyoz renkli ve desenli yaprakları nedeniyle süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir. Çiçekleri güzel değildir. Anavatanı Asya ve Afrika kıtasının tropikal bölgeleridir. Yani sıcak iklimlerde yetişen bir bitkidir.
Bilindiği gibi, uskumrugiller familyasından olan bir balığın adı da kolyoz dur. Bu nedenle ikisini karıştırmamak gerekir.
Kolyoz çiçeğinin botanik adı "solenostemon scutellarioides" ya da " coleus blumei" dir.
Kolyoz çiçeklerinin yaprakları, iki zıt renkli ve çok değişik desenli olur. Bazı çeşitlerinin yaprak biçimleri de oldukça ilginçtir.
Güneş, bu bitki için çok önemlidir, yapraklarının rengi güneşe göre renk değişmektedir. Gölge yerlerde yaprakların rengi yeşile döner ve canlılığını kaybeder.
Kolyoz fazla bakım istemez. Ancak iki şeye dikkat etmek gerekmektedir.
- Kolyoz, direk güneşi ve gölge yerleri sevmez, yarı gölge yerler en uygundur. Öğlen güneşi yapraklarına zarar verir. Yazın yapraklarına sık sık su serpilmelidir.
- İkinci husus ise; Tohum almak dışında çiçek açmasına izin vermemek gerekmektedir.
Kolyozların sürgünlerinin ucunda açan mavi renkli çiçekleri güzel değildir. Bunlar bitkiye zarar vermeden bir makasla kesilirse, daha çok dallanarak yeni yapraklar açması sağlanmış olur. Aksi takdirde bitkinin yapraklar küçülür ve güzelliğini kaybeder.
Kolyoz çok yıllık bir bitki olmasına rağmen, bahçeye dikilmişse mevsimlik çiçek muamelesi yapılır. Sonbaharda havaların serinlemesiyle bitki sökülür. İç mekanlarda, pencere önlerinde, bir kaç yıl yaşayabilir. İlkbaharda derin budama yapılır.
Sıcağı, güneşi ve suyu seven kolyoz çiçeği soğuğa karşı son derece hassastır. Toprak bakımından ise seçici değildir.
Kolyos çiçeği tohumdan yada gövde çeliği ile üretilmektedir. Özellikle çelikle çok kolay üremektedir. Kesilen dal suya konarak ya da doğrudan toprağa dikilerek çoğaltılır.
